Przeglądy podatkowe (audyty podatkowe)

Przegląd podatkowy (audyt podatkowy) to proces, w trakcie którego specjalista weryfikuje prawidłowość rozliczeń przedsiębiorstwa z uwzględnieniem kluczowych obszarów podatkowych – w szczególności podatku PIT, CIT, VAT, podatku od nieruchomości czy podatku PCC. Dzięki temu można wykryć i zminimalizować istniejące ryzyka, a także zoptymalizować bieżące obciążenia podatkowe.

W trakcie przeglądu podatkowego weryfikuję:

• Dokumentację księgową – faktury, umowy, ewidencje podatkowe.
• Procedury wewnętrzne w zakresie rozliczeń i komunikacji z organami podatkowymi.
• Poprawność obliczeń poszczególnych zobowiązań podatkowych.

Efektem audytu jest rzetelny raport wskazujący na ewentualne uchybienia, ryzyka oraz rekomendowane działania naprawcze (lub optymalizacyjne).

Dlaczego warto przeprowadzić audyt podatkowy?

• Minimalizacja ryzyka sankcji – uchybienia w rozliczeniach podatkowych mogą skutkować karami finansowymi, naliczaniem odsetek czy nawet odpowiedzialnością karną skarbową.
• Oszczędność czasu – wczesne wykrycie potencjalnych błędów pozwala uniknąć długotrwałych kontroli czy sporów z organami podatkowymi.
• Możliwość optymalizacji podatkowej – w trakcie przeglądu często wychodzą na jaw obszary, które można usprawnić, stosując legalne mechanizmy zmniejszające obciążenia podatkowe.
• Zwiększenie wiarygodności – przedsiębiorstwo z przeprowadzonym audytem podatkowym jest postrzegane jako rzetelne i lepiej przygotowane do ewentualnych kontroli.

Zakres przeglądu podatkowego

Choć szczegółowy zakres audytu każdorazowo ustalam w porozumieniu z klientem, najczęściej obejmuje on:

• PIT (Podatek dochodowy od osób fizycznych) – głównie dla wspólników, kadry zarządzającej, pracowników.
• CIT (Podatek dochodowy od osób prawnych) – weryfikacja przychodów, kosztów, ulg i zwolnień.
• VAT – m.in. poprawność stawki VAT, momentu powstania obowiązku podatkowego, rozliczenia faktur korygujących.
• Podatek od nieruchomości – sprawdzenie prawidłowości deklaracji i zastosowanych stawek.
• Podatek PCC – w szczególności w kontekście pożyczek między podmiotami powiązanymi czy umów sprzedaży.
• (Opcjonalnie) Akcyza i cło – jeśli przedsiębiorstwo podlega tego typu rozliczeniom.

Jak wygląda proces audytu podatkowego krok po kroku?

Analiza wstępna

Ustalamy zakres i cele audytu. Poznaję specyfikę działalności firmy oraz wewnętrzne procedury rozliczeniowe.

Gromadzenie dokumentacji

Wspólnie ustalamy, jakie dokumenty księgowe i podatkowe będą potrzebne (faktury, umowy, deklaracje, ewidencje).

Weryfikacja rozliczeń

Szczegółowo sprawdzam poprawność obliczeń, terminowość składania deklaracji, prawidłowość stawek podatkowych itd.

Raport i rekomendacje

Sporządzam raport zawierający informacje o ewentualnych błędach i nieprawidłowościach. Wskazuję też praktyczne rozwiązania, jak je wyeliminować, oraz prezentuję możliwe sposoby optymalizacji.

Wdrażanie zmian

Na życzenie klienta pomagam we wdrażaniu rekomendacji (m.in. zmiana procedur wewnętrznych czy korekty deklaracji).

Najczęstsze błędy wykrywane podczas audytu

Audyty podatkowe przeprowadzane przez organy Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) ujawniają powtarzające się błędy popełniane przez podatników. Przykładowo, w 2023 r. zakończono ponad 13 tys. kontroli podatkowych, z czego ponad połowa (54%) dotyczyła rozliczeń VAT – łącznie wykazano uszczuplenia na ok. 1,9 mld zł​

Kontrole obejmują również podatki dochodowe (CIT, PIT) i akcyzę, gdzie stwierdzane są zarówno błędy proceduralne (np. nieterminowe deklaracje, braki formalne) jak i merytoryczne (np. błędne kwoty podatku). Poniżej przedstawiono typowe nieprawidłowości dla głównych rodzajów podatków – VAT i CIT  – wraz z ich konsekwencjami prawnymi i finansowymi oraz sposobami unikania tych błędów.

Błędy w podatku VAT

Podatek od towarów i usług (VAT) jest najczęściej kontrolowanym obszarem, m.in. ze względu na jego skomplikowane rozliczenia oraz nadużycia (np. fikcyjne faktury). Według danych KAS jedną z najczęstszych nieprawidłowości jest wystawianie lub wykorzystywanie faktur dokumentujących fikcyjne transakcje​.

Błędy w podatku CIT

Kontrole podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) ujawniają nieprawidłowości związane głównie z rozliczaniem przychodów i kosztów firm. Częstym problemem jest nieprawidłowe rozliczanie kosztów uzyskania przychodu – np. ujmowanie wydatków, które nie są podatkowo dopuszczalne lub zawyżanie kosztów za pomocą fikcyjnych faktur. Równie groźne jest zaniżanie przychodów (niewykazywanie części sprzedaży) czy niedochowanie obowiązków dokumentacyjnych (np. brak dokumentacji cen transferowych). Typowe błędy CIT i ich skutki przedstawia tabela:

Przykładowe korzyści z przeprowadzenia przeglądu podatkowego

• Ograniczenie zaległości podatkowych – bieżące wychwycenie błędów zanim zrobią to organy.
• Większa pewność rozliczeń – dokumentacja audytu może być pomocna w razie kontroli.
• Możliwość uzyskania dodatkowych ulg – czasem przedsiębiorstwo spełnia warunki do zastosowania preferencji podatkowych, z których nie korzysta.
• Poprawa płynności finansowej – dzięki optymalizacji i unikaniu zbędnych kosztów karno-skarbowych.

Najczęstsze pytania dotyczące audytu podatkowego

1. Ile trwa audyt podatkowy?

Czas trwania zależy od wielkości firmy, liczby dokumentów i złożoności procesów. Przeważnie audyt w średniej wielkości przedsiębiorstwie zajmuje od kilku dni do kilku tygodni.

2. Czy audyt podatkowy zawsze ujawnia zaległości?

Niekoniecznie. Wiele firm przechodzi audyt podatkowy, aby upewnić się, że wszystko jest w porządku. Jeśli jednak zostaną wykryte nieprawidłowości, doradca przedstawia sposoby ich usunięcia.

3. Jak się przygotować do przeglądu podatkowego?

Najważniejsze to zgromadzić wszystkie niezbędne dokumenty (faktury, deklaracje, umowy) oraz upewnić się, że osoby odpowiedzialne za rozliczenia będą dostępne w trakcie audytu.

4. Czy audyt podatkowy może pomóc w optymalizacji kosztów?

Tak, przegląd podatkowy często ujawnia możliwości legalnej optymalizacji, np. dzięki zastosowaniu odpowiednich ulg i preferencji lub zmianie struktury kosztów.

5. Jak zamówić przegląd podatkowy?

Skontaktuj się ze mną (np. mailowo lub telefonicznie), ustalimy wspólnie zakres i warunki współpracy. Następnie podpisujemy umowę i przystępujemy do działania.

Chcesz dowiedzieć się więcej?

Skontaktuj się, aby uzyskać szczegółowe informacje na temat przeglądu podatkowego (audytu podatkowego), dopasowanego do potrzeb Twojej firmy. Chętnie pomogę w weryfikacji i analizie rozliczeń oraz w zaproponowaniu ewentualnych usprawnień.